Takım ruhu/ işbirliği, sporcunun sadece kendi performansı için değil tüm takım arkadaşlarının iyi performans sergileyebilmeleri için harcadığı çabadır. Birlikte işbirliği yaparak başarılı sonuçlara ulaşmaktır. Takım ruhunu oluşturmak için bireylerin yapısının iyi bilinmesi gerekmektedir. Farklı karakterlerin bir araya getirilip, tek bir vücut halinde hareket etmeleri bilinçli antrenör ve bilinçli sporcularla sağlanabilir. Takım ruhu başarının istikrarı için önemlidir.
Özgüven, sporcuların başarılı olabileceğine ve verilen görevleri yerine getirebileceğine olan inançlarıdır. ‘Yaparım, başarabilirim, kendimi ispatlayabilirim’ düşünceleri yüksek özgüvenin belirtileridir. Özgüven başarıya ulaşmamızda anahtar rolü oynayan en önemli unsurlardan bir tanesidir. Rakibin özelliklerine odaklanmaktansa, kendi gücüne ve yeteneklerine inanan sporcuların özgüvenleri daha yüksektir. Olumlu düşünce, olumlu imgeleme gibi zihinsel faktörlerle özgüveni geliştirmek mümkündür.
Motivasyon, Neden sporcu olmak istiyorsun? Sporcu olmak için size harekete geçiren faktörler neler? Motivasyon, spor yaparken gösterilen çabanın yönü ve yoğunluğudur. Sporcuyu eyleme geçiren ve bu eylemi ne kadar süre yapacağını belirleyen nedenlerdir.
Öğrenme sırasında içsel nedenlerle meydana gelen, kişinin kendi kendini yönetebildiği, kendi içsel konuşmalarıyla güdülenmesine içsel motivasyon; maddi ve manevi kazanımlar elde etmek için dışsal etmenlerle güdülenmeye dışsal motivasyon denir. ( takdir edilme, madalya, para ödülü vb.)
* Ünlü tenisçi Rafael Nadal 18 saatlik uçak yolculuğu yaptığı günlerde dahil antrenmanını aksatmıyor ve günlük programına uyuyor, Grand Slam – Roland Garros gibi büyük turnuvalarda şampiyonluk kupasını kaldırdığı günün ertesi sabahı bile saat 6 da antrenmanı için uyanıyor ve korttaki yerini alıyor . Bunu sağlayan sizce nedir?
Etkili İletişim, Kişinin kendisi ve çevresi ile kurduğu duygusal, sözlü, sözsüz kurduğu bağ, kendini ifade edebilme, iyi geri bildirim verebilme ve karşıdaki kişiyi dinleyebilme, empati kurabilme yetenekleriyle sağlanır. Sporcu- antrenör arasındaki ilişkilerin temelinde, takım ruhunun oluşturulmasında bireylerle kurulacak etkili iletişimin direk etkisi vardır ve etkili iletişim başarıyı getirir.
Konsantrasyon, bulunduğun an’a zihinsel olarak odaklanabilme becerisidir. Müsabaka anında geçmiş hatalara ait bir şey düşünmemeyi başarabilmektir. İçinde bulunduğu duruma odaklanamayan bireyin yüksek performans göstermesi imkansız olduğundan, bazı tetikleyi kelimeler kullanarak, tetikleyici fizyolojik dürtüler kullanarak, zihni gelecek ve geçmişten gelen düşüncelerden arındırarak “şimdi ve burada” felsefesine yoğunlaşılmalıdır.
Hedef belirleme, bir hedefe ulaşabilmek için kısa, orta,veya uzun vadeli planlamalar yapmaktır . Hem antrenörlerin kendi kariyerlerini planlaması bakımından hem de sporcuların ve kendilerini geliştirmeleri ve hedeflerine ulaşabilmeleri açısından çok kritiktir. Gerçekçi olmayan hedefler uzun vadede motivasyon kaybı, özgüven eksikliği gibi ciddi düşüşlere sebep olabildiğinden doğru hedef belirleme stratejilerinden yararlanılarak bireysel ve/veya takıma özgü, kısa/uzun vadeli hedefler uzmanlar eşliğinde belirlenmeli ve kesinlikle sistematik bir şekilde takip edilmelidir.
Stres Yönetimi, kişilerin beklentilerinin gerekleşmeme ihtimali belirdiği zaman ortaya çıkan fiziksel, davranışsal ve psikolojik rahatsızlıklar şeklinde kendini gösteren stres belirli bir seviyede tutulmadığında performansı olumsuz şekilde etkiler. Stresi yönetebilmek için, öncelikle stresin fizyolojik ve psikolojik etkilerinin bilinmesi, performansa olan olumsuz etkilerinin farkında olunması, gevşeme tekniklerinin öğrenilmesi ve uygulanması gerekmektedir.
Öfke Kontrolü, öfkeyi kontrol edebilmek profesyonel alanda fark yaratan önemli biri beceridir. Antrenörlerin ve sporcularının duygu, düşünce ve davranışlarının kontrol edilmesi ve bu duyguları performanslarını olumlu yönde etkileyecek şekilde kullanma becerilerinin gelişimidir. Öfkenin kişinin kendi tercihi olduğu farkındalığı sağlanmalı sonrasında öfkenin olumlu enerjiye çevrilmesi, bazen de dışa vurulan öfkenin kendine olumlu sonuçlar sağlamak amacıyla yöneltilmesi gerekmektedir.
Phil Jackson anlatıyor : “ Michael benim zihnimde, huzur dolu bir savaşçı için en iyi örnek… Her geçen gün, ligdeki her oyuncudan çok daha fazla cezaya tahammül etmek zorunda kalmasına rağmen, çok nadir öfkeleniyor. Bir keresinde baskete giderken Detroit’in uzunları birden karşısına dikilince çok kötü bir şekilde yere çakılmıştı. Ciddi bir sakatlanmaya sebep olabilecek kasıtlı bir hareketti yapılan. Michael’ın öfkeden köpürmesini bekledim. Ama hayır, hiç de öyle olmamıştı. Bir sonraki molada, ona sinirlenip sinirlenmediğini sordum. ‘Hayır, ne yapmaya çalıştıklarını gayet iyi biliyorum ‘dedi omuz silkerek. “
Zihinde canlandırma, herhangi bir davranışı, pozisyonu, sonucunu zihinde canlandırmaktır. Müsabaka öncesi veya sonrası yaşanan veya yaşanacak pozisyonları duyu organlarını da kullanarak (görsel, işitsel vb.) hayal edebilmektir. Örneğin; penaltı vuracak bir oyuncunun vuracağı isabetli şutu karşısındaki kaleciyi, altındaki çimi, seyircilerin sesini de göz önünde bulundurarak zihninde hayal edebilmesidir.
Psikolojik Rutinler, sporcular müsabakalar bir takım hazırlıklar yaparak hazırlanırlar. Bu hazırlıkların belirli bir düzende olması kendilerinin müsabaka konsantrasyonunu üst düzeye çıkarmasına yardımcı olur. Spor psikologlarının sporcuların müsabaka konsantrasyonunu en üst seviyeye çıkarmak için uyguladığı performans rutinleri aylık, haftalık, günlük ve müsabaka rutini şeklinde oluşturulabilir. Psikolojik, teknik, taktik, malzeme, beslenme ve diğer faktörler belirli bir plan dahilinde bir araya getirilerek sporcuların her müsabaka öncesinde kullanması için hazırlanır.
Performans profili oluşturma, bir sporcu ile çalışma sürecinin ilk adımlarından biridir. Bu nedenle çok önemli olup tüm sürecin yol haritasını çizmeye yardımcı olan ve bu nedenle de çok dikkatli uygulanması gereken bir tekniktir. Bu teknik sporcunun kendi kendini sıkıcı olmayan bir yolla değerlendirmesine olanak verir.
Kararlılık, istediğin hedefe ulaşmak için müsabaka içerisinde her şart altında yapılması gereken davranışları hiç bozmadan, etkilenmeden devam edebilmektir. Aynı zamanda müsabaka dışında performansını geliştirebilmek için sürekli aynı istekle çalışmalara devam edebilmektir. Moralini bozmadan umudunu kaybetmeden hedefe ulaşana kadar mücadele etmektir.
Life Kinetik Almanya’da geliştirilmiş ve dünyanın bir çok ülkesinde uygulanan Nöronsal öğrenme sürecini canlandırarak, yeni beyin ağlarını yapılandırıp sinirsel semptomları azaltırken, konsantrasyonu ve görsel sistemin performansını iyileştiren bir eğitim programıdır. Life Kinetik uygulamaların sistematik ve planlı şekilde yürütüldüğünde beyindeki nöron demetlerinin etkin çalışmasını sağlar. İnsan belleğinin çalışma sistematiği Life Kinetik uygulamaları aracılığı ile açıklamak katılımcıların farklı algılarını harekete geçirmelerine yardımcı olur.
Life Kinetik çalışmanın faydaları:
• Beynin zayıf kalan lobunu devreye sokmak
• Konsantrasyonu arttırmak
• Doğru ve çabuk karar verebilme yetilerini aktive etmek
• Öğrenme hızını ve kapasitesini arttırabilmek
• Refleksleri geliştirmek
• Görsel algıyı geliştirmek
• Denge ve ritim geliştirmek
• Stresi yönetmek
• Özgüveni arttırmak
• Hata oranını azaltarak multi-disipliner şekilde çalışabilmeye yardımcı olacaktır
